De file beu?
25 mei 2022
Een buurman maakte me erop attent dat het niet goed is dat we schadelijke maatschappelijke fenomenen zomaar lijdzaam ondergaan. Hij verwees naar de radio-omroepster, die na het opsommen van een ellenlange lijst met files, bemoedigend eindigde met de uitspraak: ‘Goeie moed aan iedereen in de file!’
Ik had het ook gehoord. Het was niet meer dan een gebaar van empathie. Maar toch. Op die manier werden files voorgesteld als een soort natuurramp, wat ze natuurlijk niet zijn. Iets onontkoombaars wat onvermijdelijk was in onze wereld. Terwijl we ons leven ook gewoon helemaal anders kunnen organiseren.
Waarom, zo opperde mijn buurman, stellen we ons niet wat meer vragen bij wat er aan de hand is? Waarom vinden we die dagelijks terugkerende lijst stilaan weer helemaal normaal? Terwijl we goed weten hoe vervuilend autoverkeer is, hoeveel verkeersslachtoffers er elk jaar vallen en hoe schadelijk uitlaatgassen zijn voor onze gezondheid.
Mijn buurman stelde voor om het dagelijks file-overzicht voortaan te beëindigen met de vaste formulering: ‘De file beu? Denk aan carpoolen, het openbaar vervoer of de fiets!’
Het was niet agressief, maar kon mensen misschien helpen om hun gedrag te veranderen. Het deed me denken aan de vaste baseline na alcoholreclame: ‘Ons vakmanschap drink je met verstand.’ Een kleine wake up-call, die toch altijd wel ergens iemand aan het denken zou zetten.
Hetzelfde geldt voor andere vastgeroeste maatschappelijke verschijnselen. De anonimiteit en daardoor het risico op vereenzaming in sommige buurten. ‘De eenzaamheid beu? Groet je buren!”
De verstikkende hitte in de steden op zonnige zomerdagen. ‘De opwarming beu? Plant meer groen in je straat!’
De talloze getuigenissen over openlijk of latent racisme in ons land. ‘Racisme beu? Beschouw iedereen die hier woont als Vlaming!’
Ernstige vragen over de prijs of het productieproces van chocola of je zomerbroek? ‘Twijfel over wat je koopt? Fair trade garandeert een eerlijke prijs!’
Enzovoort. Met niet meer dan een stel aanstekelijke baselines kunnen we langzaam maar zeker de wereld een duwtje in de goede richting geven. Waar wachten we op?
Met dank aan Michaël Cloet van Bar Stan.
De Wereld Morgen 2022.05.24