Minder liefde, minder pijn?

10 april 2023

Als er iets ergs gebeurt, stellen mensen soms een wanhopige vraag. Een vraag waarmee je in je maag blijft zitten.

Als er een kind sterft. Als een relatie na jaren van elkaars leven delen toch spaak loopt. Als een met liefde onderhouden huis wordt afgebroken. Als iemand die met hart en ziel ergens heeft gewerkt, wordt ontslagen. Als je jarenlang gezond hebt geleefd en je krijgt toch kanker. In al dergelijke situaties hoor je mensen verzuchten: ‘Is het dan allemaal voor niets geweest?’

Elk van die dingen vraagt jarenlang zorg, liefde en aandacht. De grenzeloze opoffering van ouders om een baby te voeden, in slaap te wiegen, aan te zetten tot eerste lachjes, stapjes en woordjes. De oneindige stroom van vragen die je hebt beantwoord bij het opgroeien. De groeiende aanhankelijkheid die je met een warm hart zag opbloeien. De weetgierigheid en de steeds sterker wordende denkpaden van je kind. En dan opeens het einde. Weggemaaid door een roekeloze automobilist of stomweg een verschrikkelijke samenloop van omstandigheden of een ziekte die ook kinderen kan treffen. En dan blijf je met lege handen en een nog leger hart achter. En misschien vraag je je af: waar heeft het allemaal toe gediend, al die moeite?

Het is hartverscheurend hoe snel en grondig iets kapot kan gaan. Een leven, een relatie, een job, een huis en nog veel meer. Terwijl het altijd zoveel meer moeite kost om iets op te bouwen, in leven te houden, te laten floreren, te doen groeien, te laten schitteren.

ZOU DE PIJN MINDER ZIJN ALS JE ER MINDER LIEFDE IN HAD GELEGD?

Een groot verlies doet altijd pijn. Maar zou de pijn minder zijn als je er minder liefde in had gelegd? Als je je had ingehouden om helemaal van je kind te houden, als dat al zou kunnen? Als je je slechts met mondjesmaat had ingezet voor je werk? Als je niet echt je hart had opengezet voor je geliefde? Als je geen warme thuis had gemaakt van je huis? Wellicht niet, want dan had je nog zoveel meer gemist.

De dingen die we met liefde, zorg en aandacht doen, hebben zin op zichzelf. Op het moment dat je ze doet, voor de persoon voor wie je het doet, op de plek waar je het doet. Het is geen investering op de lange termijn, die ooit moet opleveren. De liefde die je gaf laat jou en anderen ten volle leven. En als het toch fout loopt, is die liefde tegelijk de maat van je troost. Want hoe schrijnend ook, net die dingen zullen de warmste herinneringen zijn.

Zoveel dingen die we doen, zijn vluchtig. Een fijne avond met vrienden. Een lekkere en met kunde bereide maaltijd. Een bezoekje aan een dementerend familielid. Het is zo snel voorbij. Soms hebben we het gevoel dat er nauwelijks iets van overblijft.

JUIST IN DIE KLEINE, VERGANKELIJKE DINGEN KUN JE MASSA’S LIEFDE LEGGEN DIE NOOIT VERDWIJNT.

Wie regelmatig zelf zijn huis schoonmaakt, zijn voedsel bereidt en zijn kleren wast en strijkt, weet hoe vergankelijk al die inzet is. Hoe snel alles weer opnieuw moet gebeuren. Het vraagt een relativerende mindset om daar toch je aandacht in te blijven steken. Om te beseffen en ervaren dat je juist in die kleine, vergankelijke dingen massa’s liefde kunt leggen, die nooit verdwijnt.

‘Dat kunnen ze ons niet meer afpakken!’ hoor je mensen weleens zeggen als ze samen een gezellig feest of een mooie reis hebben meegemaakt. Datzelfde geldt nog sterker voor de zorg, aandacht en liefde voor alles wat we misschien later verliezen. Het is uiterst waardevol, omdat het ons tot mensen maakt. We doen het voor onszelf en voor elkaar. Wat er verder ook gebeurt. Heel even negeren we onze sterfelijkheid en de vergankelijkheid van alles en iedereen om ons heen. Dat is een krachttoer van formaat. Alleen zo zijn we engelen van mensen.

MagaZijn 5 april 2023