Manna – De broers gaan naar Egypte

7 februari 2024

Gered door de broer die ze verraden hadden.

Ook in het land van Jakob en zijn zonen was er hongersnood. Daarom trokken de broers naar Egypte om er graan te kopen. Ze kwamen bij Jozef, maar ze herkenden hem niet. Jozef verkocht hen zakken met graan, maar hij verstopte zonder dat de broers het wisten het geld voor het graan in de zakken. Dat merkten ze pas toen ze thuis kwamen. Toen het graan op was, heerste er nog altijd hongersnood in het land. Opnieuw trokken ze naar Egypte om graan te kopen.

‘De onderkoning van de farao heeft gevraagd dat onze jongste broer Benjamin ook zou meekomen’, legde Ruben uit. ‘Anders krijgen we zeker geen graan meer mee.’

Jakob schudde zijn hoofd. ‘Ik ben Jozef al verloren, ik zou er niet tegen kunnen om ook Benjamin nog te verliezen’, zei hij.

‘Ik zal hem verdedigen met mijn eigen leven’, zei Juda. ‘We kunnen echt niet anders dan hem meenemen.’

Jakob gaf toe, al was het met een bang hart. ‘Ga dan maar’, zei Jakob. ‘En neem geschenken mee voor die man: honing en parfum en amandelnoten. En neem twee keer zoveel geld mee, want dat geld dat in jullie zakken zat, was zeker een vergissing.’

Zo trokken de elf broers naar Egypte. Jozef liet ze naar zijn eigen paleis brengen, omdat hij met hen wilde eten. De broers vertelden over het geld dat ze in de zakken gevonden hadden, maar de medewerkers van Jozef stelden hen gerust. ‘Alles is in orde. Uw God zal voor dat extra geld hebben gezorgd.’

Toen Jozef binnenkwam, vroeg hij hoe het met hun vader was en hij was blij toen hij hoorde dat het hem goed ging. Hij zag Benjamin en moest bijna huilen van ontroering, maar hij zorgde ervoor dat zijn broers het niet zagen. Hij gaf zijn broers een plaats aan tafel van de oudste tot de jongste, precies in de juiste volgorde. Zij waren verwonderd dat hij dat kon weten. Ze aten en dronken heerlijk.

De volgende dag zouden de broers met volle zakken graan weer naar huis vertrekken. Jozef zei tegen zijn dienaren: ‘Leg het geld dat ze betaald hebben weer bovenin de zakken en verstop mijn zilveren beker in de zak van de jongste, bij het geld.’ De dienaren deden wat hij vroeg.

Toen de broers nog niet ver buiten de stad waren met hun ezels, liet Jozef hen achtervolgen. Zijn dienaren hielden hen tegen. ‘Jullie hebben de zilveren drinkbeker van mijn meester gestolen!’ riep één van hen. De broers schrokken hevig: ‘Dat zouden wij nooit durven doen! U mag onze bagage doorzoeken; wij zijn onschuldig. Als u de beker bij één van ons zou vinden, zal die de slaaf van uw meester worden!’ De dienaren doorzochten de zakken van de broers, van de oudste tot de jongste. In de zak van Benjamin vonden ze de zilveren beker.

De broers werden gearresteerd en bij Jozef gebracht.

Jozef sprak tot de broers: ‘Waarom hebben jullie zoiets gedaan?’

Juda antwoordde: ‘Wij weten niet hoe die beker daar terecht is gekomen. Misschien wil God ons straffen voor iets dat wij vroeger onze broer hebben aangedaan. Maar wij zullen boete doen. Neem ons alle elf als uw slaven.’

‘Niet allemaal, alleen degene bij wie de beker is gevonden, moet hier blijven als slaaf’, antwoordde Jozef. Dat was Benjamin.

‘Alstublieft, heer, laat mij de plaats van Benjamin innemen’, zei Juda. ‘Mijn vader wilde onze jongste broer al niet graag laten meegaan. Daarom sta ik borg voor hem met mijn leven. Ik zal dus in zijn plaats uw slaaf zijn. Als Benjamin niet mee terugkomt, overleeft mijn vader het niet. Benjamin is namelijk zijn jongste zoon en de enige die overgebleven is van zijn lievelingsvrouw Rachel.‘

Nu kon Jozef zich niet langer inhouden. Hij begon luid te wenen en riep: ‘Ik ben Jozef. Zien jullie het niet? Is alles echt goed met vader?’

 Maar zijn broers stonden sprakeloos en konden niet geloven wat hij zei. Ze waren bang en wisten niet wat ze moesten doen. Jozef liep naar hen toe en sloeg zijn  armen om hen heen. ‘Herkennen jullie mij niet? Ik ben echt Jozef die jullie aan de karavaan naar Egypte verkocht hebben. Denk maar niet meer aan wat er gebeurd is, want God heeft ervoor gezorgd dat ik hier veel macht heb gekregen. Zo kan ik jullie redden van de hongersnood.‘

Toen vielen zijn broers om zijn hals en huilden ook. Jozef zei dat ze zijn vader en heel de familie naar Egypte moesten halen. De hongersnood zou nog vijf jaar duren. Daarom konden ze beter met zijn allen naar Egypte komen. Hij kreeg van de farao wagens om zijn vader en de vrouwen en kinderen van zijn broers naar Egypte te brengen. Ook de dieren mochten ze meebrengen.

De broers gingen zo snel mogelijk terug naar Kanaän, naar hun vader Jakob. Ze vertelden hem: ‘Uw zoon Jozef leeft nog. Hij is onderkoning over heel Egypte. Hij is die man over wie we vorige keer hebben verteld, de man die de voorraden  beheert.’

 ‘Jaja’ , zei Jakob, maar hij geloofde er niets van. Maar toen zag hij de wagens die farao had meegegeven en toen pas drong het tot hem door. ‘Leeft mijn zoon Jozef echt? Dan moet ik naar Egypte om hem te zien!’  En hij joeg iedereen op om zo snel mogelijk te kunnen vertrekken. Want hij kon niet wachten om Jozef eindelijk terug te zien.

Naar Genesis 42-45

Uit: Hosanna. Kinderbijbel met meer dan 150 verhalen (Kolet Janssen, ill. Roel Ottow, Van In, 2013) pag. 30-33

Denkvraag

Wie wil jij beschermen als er opeens een groot gevaar zou komen? Hoe zou je dat doen?

Doe-tip

Speel ‘diefje met verlos’ in een aangepaste versie. Verdeel de groep in twee kampen: de Egyptische soldaten en de broers van Jozef, met elk hun eigen fort/terrein. De soldaten tikken de broers aan, die dan mee moeten naar het fort van de soldaten. Als een van de vrije broers erin slaagt, binnen te komen in het fort van de soldaten, en een gevangen broer aan te tikken, dan zijn alle gevangen broers weer vrij.

Gebed

Lieve God,
als iemand ons vals beschuldigt, zijn we boos en verdrietig.
We begrijpen niet waarom zoiets gebeurt.
Help ons om te blijven geloven dat de waarheid altijd zal winnen.
Wie eerlijk is, draagt jou in zijn hart.
Geef ons goede vrienden die ons steunen.
Laat ons zelf ook goede vrienden zijn.
Amen.