Nooit meer verlegen

22 februari 2019

Mijn vader was een stille man. Altijd rustig en teruggetrokken. Buren, familieleden en kennissen kenden hem als de zwijgend glimlachende echtgenoot, die met een kwinkslag een einde maakte aan de oeverloze verhalen van mijn moeder. Zijn inbreng beperkte zich tot snedige oneliners, die niet uitnodigden tot repliek of conversatie.

Zelf was ik als kind verlegen, bijna te bang om iets te zeggen in de klas. Ik was tot mijn twaalfde enig kind, zat niet in een jeugdbeweging en speelde weinig met andere kinderen. Ik heb zo zelfs mijn eerste auditie voor het schoolkoor ‘De Meiklokjes’ verknald omdat ik niet in staat was een liedje dat ik nochtans goed kende, voor te zingen. Achteraf was ik machteloos kwaad op mezelf. Ik dacht dat ik op mijn vader leek en dat maakte me toch weer blij, want dat wilde ik graag. Die onhandige verlegenheid nam ik er dan wel bij.

Tot ik op een keer, zo ergens rond mijn vijftiende, met mijn vader naar een lezing van dokter Vogel ging. We waren samen bezig geweest rond de geneeskracht van planten en de theorieën van deze dokter. Het was de eerste en enige keer dat ik met mijn vader naar een lezing ben gegaan. Na de lezing was er gelegenheid tot vragen stellen. Ik zat wat passief te wachten tot het gedaan was, toen ik opeens merkte dat mijn vader zijn hand opstak. Mijn in zichzelf gekeerde vader, die nooit een woord te veel zei, die nooit spontaan het woord nam in een groep mensen!

Hij stelde rustig een pertinente en kritische vraag die hij genuanceerd verwoordde en waarop hij een kort antwoord kreeg. Ik hoorde weinig van de vraag, en nog minder van het antwoord. Het bloed gonsde in mijn oren. Want ik wist opeens dat mijn vader als het erop aankwam wél zijn mond opendeed. Dat hij als het nodig was echt wel de moed had om voor iets op te komen of iets aan de kaak te stellen. Voor mij veranderde dat alles.

Want als hij het kon, dan kon ik het ook. Ik leek toch op hem? En dus deed ik het vanaf toen gewoon, net zoals hij, alleen als het nodig was. Het ging niet gemakkelijk: ik bloosde snel en vond in het begin niet altijd de juiste woorden. Maar oefening baart kunst.

In de jaren die volgden richtte ik op school een leerlingenraad op. Ik ging zelf lesgeven en gaf lezingen over mijn boeken. Ik ben al lang niet meer zenuwachtig om voor een publiek te spreken. Al ben ik diep vanbinnen nog steeds hetzelfde verlegen meisje.

Mijn vader gaf me geen preek over hoe ik moest leren durven. Hij nam mij mee en durfde zelf. Zo werkt opvoeding.