Route 119

5 september 2023

Toen mijn moeder 91 was, kreeg ze plots darmkanker. Daar hield ze niets van over, behalve een dagelijks piekfijn verzorgde stoma. Inmiddels is ze 96. Maar als gevolg van haar ziekte ondergaan mijn broer en ik om de vijf jaar een coloscopie. Bij een coloscopie kan de dokter alvast poliepen weghalen die pas jaren later eventueel boosdoeners zouden kunnen worden. Je kans op darmkanker wordt er ongeveer door uitgewist, dus het is gewoon slim om dat te doen.

Daarom trok ik enkele dagen geleden voor de tweede keer naar het ziekenhuis voor een coloscopie. Ik had een beetje verdrongen hoe slecht het goedje smaakte dat je de avond voordien en in de vroege ochtend van de dag zelf moest innemen. Ik was ook vergeten dat ik best enkele uren doorbracht op het toilet om de diarree zijn weg te laten vinden. Maar ik herinnerde me nog haarfijn dat ik van het eigenlijke onderzoek niets had geweten, in de letterlijke zin van het woord. Ik kwam toen namelijk tot bewustzijn in een stoel en daar bleek dat het hele gebeuren al voorbij was. Ik had een medicijn gekregen dat met terugwerkende kracht een stukje van mijn geheugen wegnam. Daar was vast een goede reden voor, dacht ik, dus ik keek er al naar uit om dat opnieuw te laten gebeuren.

Ik volgde braaf route 119 vanaf het onthaal. Maar op een of andere manier was er haast bij deze keer. Nauwelijks had ik mijn ontspannende boekje opengeslagen of ik werd al meegetroond naar de afdeling waar het zou gebeuren. Blijkbaar was er een rush op patiënten. Ik kreeg nog snel een halfverdovend medicijn, maar de dokter begon alvast. Ze bracht iets in mijn darm en duwde dat verder naar boven. Ik voelde elke kronkel en kramp. De verpleegster probeerde me gerust te stellen. ‘Blijf vooral rustig ademen, mevrouw!’ zei ze telkens als ik weer eens kermde of kreunde. Na een poosje gaf de dokter bevel om de dosis van het verdovend middel te verhogen en even later nog eens, omdat ik maar bleef jammeren. Ik vroeg me nog even af of ik dit allemaal straks vergeten zou zijn, maar zo voelde het niet echt.

Toen werd ik opeens wakker op een stoel in mijn eerste afdeling. Naast mij stond een kop koffie, die ik met smaak opdronk. ‘Eindelijk wakker!’ hoorde ik. Voordat ik opnieuw kon wegdommelen, hielp een verpleegster me uit mijn stoel, duwde me mijn spullen in de hand en werkte me het ziekenhuis uit.

Thuis lummelde ik wat rond en op de middag vroeg mijn man of ik mijn yoghurt in dezelfde kom zou eten als daarstraks. Ik keek hem verbluft aan. ‘Waarom zou ik in een kom van gisteren eten?’ vroeg ik hem. ‘Maar je hebt zojuist, toen je uit het ziekenhuis kwam, al een kom yoghurt gegeten’, zei hij stellig. Ik wilde al nee zeggen, maar realiseerde me dat het medicijn wellicht nog aan het werk was. Ik kon me totaal niet herinneren dat ik al iets gegeten had.

Het medicijn had duidelijk goed gewerkt, alleen voor een deel op het foute moment.

Route 119 is dus de weg naar een ervaring van geheugenverlies. Mijn moeder moet voortdurend het gevoel hebben dat de mensen om haar heen iets over haar doen en laten stellig menen te weten, terwijl zij ervan overtuigd is dat ze het bij het rechte eind heeft. Ik mocht er vandaag al even van proeven hoe dat zou/zal zijn.

De rest van de dag herinner ik me weer haarscherp. En helaas ook nog de krampen en het bijhorende kreunen. Gelukkig is de volgende coloscopie pas over vijf jaar. Ik ga mijn best doen om er vóór die tijd alles over te vergeten.

(Afb. van N-region via Pixabay)