Slapen

1 september 2022

Ik kan letterlijk overal slapen. Lange tijd heb ik dat niet als een talent beschouwd, maar naarmate de jaren vorderen ontmoet ik weleens mensen die er jaloers op zijn. In de auto, op de trein, rechtop op een stoel, aan tafel met één hand onder mijn kin. Als ik moe ben, hoef ik mijn ogen maar dicht te doen en ik reis naar dromenland.

Soms is dat ook wel eens gênant, na een diner met vrienden of zo. Dan ga ik op het toilet mijn polsen en slapen nat maken om zeker niet in te dommelen tijdens het gesprek. En dat ligt echt niet aan hoe interessant mijn vrienden zijn, maar alleen aan mijn allesoverheersende slaapmodus.

Mijn kleindochter heeft dat niet van mij geërfd. Als ze haar bedje ziet, wordt ze treurig. Ze begint klaaglijk te huilen zodra haar rug het matrasje raakt. Ook al is ze doodmoe en vallen haar oogjes herhaaldelijk dicht, toch wil ze niet de vergetelheid van de slaap in. Ze vecht om bij het wakkere leven te kunnen blijven.

Ik moet haar helpen om de overgang te maken. Ik leg een hand op haar voorhoofdje en bedek zo haar oogjes. Als levendige vlindervleugeltjes voel ik haar wimpers tegen de binnenkant van mijn handpalm knipperen. Ze protesteert niet, ze heeft mijn hand nodig. Mijn andere hand ligt op haar buikje. Ze huilt met tussenpozen, maait met haar armpjes en trappelt met haar beentjes. Ik heb geen handen meer over om die ook vast te houden.

Stilaan wordt ze rustig. De opgeheven armpjes worden slap en gaan liggen. Ze maakt nog wat keelgeluidjes, iets tussen klagen en zingen in. De beentjes stoppen met trappelen. De wimpers blijven stil.

Langzaam haal ik mijn hand van haar voorhoofd weg. Ze doet heel even één oog open en dan weer dicht. Zal ze het erop wagen? Nog wat later laat ik ook haar buikje los. Als alles goed gaat, is ze dan zachtjes de slaap ingegleden.

Slapen is doodgewoon en toch ook niet. Dat alle mensen zich er elke dag opnieuw aan overgeven, is een vreemd verschijnsel. Zomaar ergens gaan liggen en vrijwillig bewusteloos worden, en er dan op vertrouwen dat je fris en vrolijk weer wakker wordt om verder te doen met het leven. Mijn kleindochter maakt mij er telkens opnieuw van bewust hoe bijzonder dat is.

(Afb. van Taksh via Unsplash)