Als ik met pensioen ben

12 juli 2019

In het vijfde en zesde middelbaar had ik les van een heel enthousiaste leraar Latijn en Grieks. Regelmatig bracht hij in zijn lessen interessante dingen ter sprake die slechts van heel ver te maken hadden met de tekst die we herkauwden en soms mishandelden in de klas. Zijn belangstelling was heel breed en hij probeerde die met handen en voeten aan ons over te brengen.

Hij nam ons mee naar de betere film, hij organiseerde een uitstap naar voorbeelden van moderne architectuur en beeldhouwkunst en liet zijn licht schijnen over actuele problemen. Hij was ook hoofdredacteur van ons schoolkrantje en daagde ons uit een mening te vormen over van alles en nog wat. Hij maakte ons duidelijk dat het echte leven zoveel sappiger, rijker en ook bloederiger was dan wat er op school gebeurde.

Maar regelmatig verzuchtte hij bij iets waarin hij zich graag verder wilde verdiepen: ‘Dat is voor als ik met pensioen ben.’ Hij had een fulltimebaan, een jong gezin en was met duizend dingen tegelijk bezig, maar af en toe moest zelfs hij toegeven dat iets er onmogelijk nog bij kon. Het pensioen was dan een wachthaven waarin hij die onderdelen zolang parkeerde.

Tientallen jaren later zag ik hem terug op een klasreünie. Hij was toen net met pensioen. ‘Kun je nu eindelijk al die dingen doen die je destijds uitstelde tot je met pensioen zou zijn?’ vroeg ik hem gretig. Ik zette me al schrap voor enkele nieuwe enthousiaste verhalen. Maar hij meed mijn blik en schudde verdrietig het hoofd. ‘Oud worden is erg, Kolet’, zei hij. ‘Er komt niets van al je plannen.’

Ik was verbaasd, want ik kende hem helemaal niet als een bittere man, integendeel. Ik nam me voor om vooral niets uit te stellen, maar er tijd voor te maken als het aan de orde was. Enkele jaren later stierf mijn oud-leraar onverwacht.

Niemand kan alles tegelijk doen, dus als mens moet je wel kiezen. Maar wat ik geleerd heb van mijn leraar Latijn en Grieks, is dat het misschien goed is om af en toe op iets een etiket te plakken ‘niet voor mij’. Dat is eerlijker en bevrijdender dan ‘als ik met pensioen ben’.

Een mensenleven is per definitie eindig. Het is al mooi als je in grote lijnen kunt bezig zijn met waar je hart ligt. Als je op tijd en stond de ballast overboord kunt gooien en iets opnemen wat je geluk en vrede brengt. Iets waar wellicht je talenten in liggen. Misschien hoeven we niet per se drempels te verleggen, altijd verder te springen, steeds weer nieuwe horizonten te verkennen. Wie bezig kan zijn met waar zijn hart om vraagt, is een gelukkig mens. Vakantie is een goede tijd om dat waar nodig bij te sturen.

(Afb. van Brigitte Werner via Pixabay)