Andere tongval

9 juni 2022

Ik betrap me erop hoe snel ik het opgeef om iemand te begrijpen die een dialect uit het westen van ons land spreekt. Ik snap niet wat hij of zij zegt. Maar ergens wil ik het ook niet snappen. Ik vind dat hij of zij moeite moet doen om verstaanbaar Nederlands te spreken. Wat moet ik met al die dialecten?

Ooit ontmoette ik iemand die precies kon zeggen uit welk stuk Limburg ik afkomstig was. Gewoon aan het accent van mijn ‘standaardnederlands’. Ik vond dat bijna magisch. Aan de r en de g, aan de mate van zangerigheid, aan tientallen andere dingen kon hij horen waar mijn huis stond en waar ik naar school was gegaan.

Onlangs hoorde ik van een vriend dat er in Noorwegen mondeling niet echt een standaardtaal bestaat. Iedereen spreekt er de taal uit in het accent van zijn eigen streek. Dat is heel gewoon en niks om je over te schamen. Op tv hoor je meteen uit welk stuk Noorwegen iemand komt. Maar op de een of andere manier belet het niet dat mensen elkaar begrijpen.

Misschien worden Noren van jongs af aan meer getraind in het luisteren naar andere tongvallen. Scandinaven verstaan daardoor ook gewoon zondermeer elkaars taal. Het kost ze wellicht een beetje moeite, maar dat hebben ze ervoor over. Zweden begrijpen Deens en Noors en omgekeerd. Terwijl ik dus al moeilijk doe over West-Vlaams.

Al die nieuwe Belgen van waar ook ter wereld die Nederlands leren, zullen levenslang een licht of zwaar accent houden. Maar misschien moet ik beter leren luisteren naar wat wél goed gaat.

Want zodra je mensen echt probeert te begrijpen, wordt er veel mogelijk. Van de toren van Babel naar Pinksteren: evenveel verschillende talen, maar met een heel ander resultaat. Van ruzie naar begrip. We kunnen het elke dag oefenen.

(Afb. van Timothy Dykes via Unsplash)