De schoonheid van verval
4 maart 2019
Is verval minder pijnlijk als het ragfijn is? Is verwoesting minder erg als de details hartverscheurend mooi zijn?
Dat zijn de vragen waarmee ik blijf zitten na mijn bezoek aan de tentoonstelling ‘It almost seemed a lily’ van Berlinde De Bruyckere in Mechelen. Haar grote schrijnende stukken hangen er tussen de ingetogen ‘besloten hofjes’ waar je nooit op uitgekeken raakt.
Berlinde laat je anders kijken naar wat kapot is.
Zij is de koningin van de rafels. Ze ontleedt plooien en schrammen, legt kwetsuren bloot, toont rauwe wonden in al hun schoonheid. Een wonderlijk gevoel van tegelijk pijn en troost overvalt me bij elk van haar werken. Als de huid verslijt, kom je bij het kloppende hart van het leven. En dat is rauw, nooit glad, altijd met butsen en builen. Ik moet me inhouden om er niet telkens mijn hand op te leggen.
Ook de besloten hofjes zou ik willen voelen. Mijn ogen verliezen zich in een wirwar van kanten en zijden bloemkelkjes en steeltjes, blaadjes en ook een paar dieren. Ik spot een pauw en een eekhoorn. De vergulde beeldjes ertussen zijn van heiligen die me ernstig aankijken. Er is geen achtergrond, alles is voorgrond en wemelt van leven. Zo vol schoonheid kan alleen het paradijs zijn. Voor mensenogen zou het te veel zijn als de wereld er helemaal zo zou uitzien.
Naar het museum gaan is dus soms een beetje naar het paradijs gaan, naar de hel en de hemel die niet zonder elkaar kunnen. En met een hoofd vol vragen naar huis gaan.
Mooi stukje. Het zet mij aan om naar de tentoonstelling te gaan. Maar los daarvan laat het mij even mijmeren en mens zijn. (De google-aanvulmachine schreef “haan” waar “gaan” bedoeld was… Gelukkig op tijd gezien. Voor een taalvirtuoos zou het pijn aan de ogen gedaan hebben. )
Met een vriendelijke groet.
Rake tekst en dito titel Colette, toepasselijk op vele zaken die ons omringen. Ook op de ouder wordende mens die in schoonheid aftakelt..
Van de paarden op Beaufort, over het kreupelhout in Venetië tot It almost seemed to a lily… BDB geeft troost, is teder en schept schoonheid uit verlies en verval. Heel mooie tekst, Kolet! Groeten van Flor en Frieda .
Groeten terug! Schoonheid is balsem voor de ziel, hè?