Liturgie lijkt op seks

27 januari 2019

Onlangs vergaderden we in onze parochie over de liturgie. Voordat we aan de agenda begonnen, bracht onze pastoor ons even in herinnering wat het uitgangspunt was van waaruit we hierover samenkwamen: elkaar liturgie gunnen.

Het is een feit dat de emoties soms hoog kunnen oplopen als het over aanpassingen in de liturgie gaat. Nieuwe liederen, andere gebaren, ongewone teksten, het kan voor een buitenstaander een kleinigheid lijken, maar het ligt vaak heel gevoelig. Mensen worden boos of emotioneel als er geraakt wordt aan iets dat zij onmisbaar vinden. Of ze zetten zich af tegen iets wat volgens hen niet thuishoort in de viering.

Liturgie zorgt ervoor dat mensen zich thuis voelen in een parochie. Het roept onbewust een schat van herinneringen op aan bijzondere momenten. Als je daaraan raakt, ook al heb je heel goede rationele argumenten, voelen mensen zich soms ontwricht of vervreemd. Natuurlijk moeten er soms aanpassingen gebeuren, maar dat zal altijd heel behoedzaam moeten gaan. Want wat voor de ene een gruwel is, is juist een bron van vertroosting voor de ander. En allebei hebben ze gelijk. Daarom moeten we elkaar dus liturgie gunnen.

Zo willen wij in onze parochie wat meer stiltes inbouwen in onze vieringen en wat minder gepraat. En dus zoeken we naar momenten waarop dat kan. We zingen soms andere liederen dan de gebruikelijke. Als we jonge mensen zich welkom willen laten voelen, zijn Taizé-liederen vaak beter dan Oosterhuis. En het kan natuurlijk gewoon allebei. We gaan niet te snel iets veranderen, maar we willen ook oog hebben voor mensen die juist aangesproken worden door wat we vernieuwen. Een levenslang zoeken naar evenwicht.

Liturgie heeft iets van seks bij een koppel dat al jarenlang samen is. Ze hebben vertrouwde patronen opgebouwd, waarin ze zich veilig en goed voelen. Maar soms is het fijn om elkaar te verrassen. En je kunt lang niet altijd uitleggen waarom het ene je beter ligt dan het andere. Het heeft alles te maken met elkaar aanvoelen en tegelijk weten dat je samen tegen een stootje kunt. Net als seks in een relatie, is liturgie belangrijk en tegelijk heel broos. Je kunt er elkaar diep in kwetsen, maar ook oprecht gelukkig in maken. Wat zijn waarde bewezen heeft, mogen we niet weggooien, maar we moeten ook oog hebben voor wat ons nieuw leven inblaast.

Elkaar gunnen dat we verschillend zijn, is dat niet de basis van elke gemeenschap?