Medelijden met Judas

17 april 2019

Witte Donderdag komt eraan, op de voet gevolgd door Goede Vrijdag. We herdenken het laatste avondmaal en de laatste uren van Jezus. Ik heb dan altijd een beetje medelijden met Judas.

In de tijd van Jezus en de eeuwen voordien was Judas een heel gebruikelijke jongensnaam. Er was trouwens nog een apostel die zo heette: Judas Taddeüs. Niet te verwarren dus met Judas Iskariot, de boosdoener uit het lijdensverhaal. Ook in het Oude Testament lopen er een aantal Juda’s en Judassen rond. Tegenwoordig laat je het wel uit je hoofd om je kind Judas te noemen. Er zijn talloze figuren in de Bijbel die een moord op hun geweten hebben, van David tot Judith, zonder dat ze daardoor aan populariteit hebben ingeboet. Maar Judas als naam voor je zoon, dat is toch een brug te ver. Alleen een boom is naar Judas genoemd: de uitbundig rozerood bloeiende judasboom. Die verschoot volgens het verhaal van wit naar rood nadat Judas zich eraan had opgehangen. Of zijn ronde blaadjes doen aan zilverstukken denken. Of zijn bengelende peulen verwijzen naar de bungelende boosdoener. Aan u de keuze, of bedenk zelf nog een meer fantastische verklaring.

Judas heeft zich door zijn verraad de eeuwige afschuw van ongeveer iedereen op de hals gehaald. Jarenlang heeft hij opgetrokken met iemand die hij bewonderde. Misschien verschilde hij op een paar essentiële punten met Jezus van mening. Wat moet er in hem zijn omgegaan toen hij besloot om Jezus uit te leveren? We zullen het nooit weten.

Een vriend verraden is verschrikkelijk, zeker als die vriend daardoor aan zijn einde komt. Het is onvergeeflijk en dat moet ook voor Judas duidelijk zijn geweest. Zijn schuldgevoel moet zo groot zijn geweest dat hij onmogelijk verder kon leven. Het gewicht van wat hij gedaan had, verpletterde hem en hij zag geen toekomst meer.

De enige man die Judas misschien nog een toekomst had kunnen geven, was inmiddels gestorven aan het kruis. Het verhaal van Judas is echt een diep-tragisch verhaal.

Ook nu zijn er mensen die een zware schuld met zich meedragen. Iemand die door onoplettendheid of dronkenschap een ongeval veroorzaakte en zo een mens heeft gedood. Iemand die door eigen stommiteit het leven van zijn kinderen of partner heeft verwoest. Hoe leef je met zoiets verder? Als je misschien walgt van jezelf en aan niets anders meer kunt denken? God geve dat ook deze mensen anderen vinden die nog in hen geloven. Daarvoor bid ik ook op Witte Donderdag.