Palmtakjes en rode rozen

5 augustus 2018

Atheïsme en geloof, een tegenstelling? Lees mijn column in TGL 4.

TGL 4 Atheïsme en geloof, een tegenstelling?

Palmtakjes en rode rozen 

Sommige van mijn beste vrienden en buren zijn van thuis uit ‘links’, net zoals ik van mijn familie het katholieke geloof heb geërfd. Geloof en zeker de kerk zijn voor hen een ver-van-mijn-bed-show waar ze niets mee hebben. Maar ze weten en accepteren dat dat voor mij anders is. Ze laten mij lankmoedig elk jaar mijn kerststal opzetten en een kerstaffiche voor het raam hangen. Ze begrijpen dat ik op zondagvoormiddag geen afspraken plan, omdat ik dan naar de kerk ga.

Op elke Palmzondag geef ik hen een palmtakje, als teken dat ik hen Gods zegen toewens. Ze vinden het oprecht fijn dat ik aan hen denk, ook al is mijn godsgeloof in hun ogen een dwaling. In mijn geval een vrij ongevaarlijke, maar toch.

Omgekeerd respecteer ik ook hun tradities. Afspreken op 1 mei kan niet, want dan hebben zij hun rituelen en gaan ze naar de jaarlijkse stoet. En als ze mij trots op die dag een rode roos komen overhandigen, zet ik die blij op een ereplaats.

De grens tussen mensen met wie ik samen droom, samen werk en me samen engageer, ligt voor mij steeds minder tussen gelovigen en ongelovigen. Die grens ligt in de praktijk veel eerder tussen mensen die aan verbinding werken enerzijds en mensen die uit zijn op polarisatie anderzijds. In onze buurtwerking wordt dat bijzonder duidelijk. Opbouwende initiatieven die zorgen voor meer communicatie en buurtgevoel, doen zo veel meer goed dan verzuurde reacties van mensen die in tegenstellingen denken.

Op wie kan ik een beroep doen om meer mensen te bereiken voor onze burenontmoeting? Wie is niet te beroerd om zijn handen uit de mouwen te steken voor een vluchtelingenorganisatie? Wie kan ik vragen om even op de kinderen te passen, iets mee te nemen als je boodschappen doet, iets uit te lenen? Wie helpt mee om het milieu te beschermen voor onze (klein)kinderen?

Diep in de grond van mijn ziel woont de droom van het Rijk Gods, die mijn leven (als het goed is) stuurt. Diep in de grond van het hart van mijn linkse vrienden woont een droom die anders heet, maar veel gemeenschappelijke trekjes heeft. Voor mij klinkt die droom als barmhartigheid, voor hen als solidariteit. Soms verschillen we over de concrete invulling. Maar zelfs als het gaat over vergeving (zij noemen dat eerder ‘een tweede kans’), zitten we voor een groot stuk op dezelfde golflengte. Mijn overtuiging vindt zijn wortels in de oneindige liefde van onze God. Die van hen vecht soms met de moed der wanhoop voor de liefde tussen mensen.

Natuurlijk hoor ik ook wel eens een schimpscheut van een rabiate atheïst die mijn geloof belachelijk maakt of tot op de grond afbreekt. Maar ook binnen de kerk heerst er wij-zij-denken en komen er geregeld nare beschuldigingen en verdachtmakingen mijn kant uit.

En als ik met mijn linkse buren mijmer over de wisselvalligheden van het leven, staat mijn gelovige twijfel soms heel dicht bij hun twijfelend ongeloof.

Samen van de wereld een mooiere plek maken voor iedereen, elke dag opnieuw. Ook als we al eens verschillen over de concrete stappen ernaartoe, lopen we in dezelfde richting.

Kolet Janssen