Stress

11 februari 2021

Er was een tijd dat we erom lachten: hoe mijn zestig- of zeventigjarige ouders stressten om in onze ogen onnozele dingen. Hoe we in een deuk lagen als ze aan de telefoon zegden: ‘Nee, dan kunnen jullie niet langskomen, want dan moeten we gaan tanken.’ Dat was voor hen een dagvullende activiteit. Of hoe mijn moeder alvast uren van tevoren de tafel dekte als we op bezoek zouden komen.

Van een vers op emeritaat gestelde prof hoorde ik hoe blij hij was om niet meer elke ochtend door de drukke spits te hoeven rijden naar zijn kantoor. Hij had dat jarenlang gedaan, maar merkte al na enkele maanden dat het hem slecht afging als hij bij gelegenheid nog eens om die tijd een autoritje moest maken.

Onze mentale veerkracht gaat langzaam maar zeker achteruit. Door ouder te worden of door uit een routine te stappen. De dingen die lange tijd vanzelfsprekend waren, kosten opeens moeite en brengen stress mee. We realiseren ons wat er allemaal kan misgaan en dat weegt.

Het is zoals van de trap lopen. Dat is een automatische reeks bewegingen die we dagelijks zonder problemen tot een goed einde brengen: je knie op de juiste momenten plooien, je voet een trede lager zetten zonder er zelfs maar een blik op te werpen, afwisselend links en rechts in een gestadig ritme, en zo verder tot je helemaal beneden bent. Pas als je er opeens bij stilstaat, word je onzeker. Je stopt halverwege de trap, kijkt naar je voeten en snapt niet meer hoe ze al die handelingen zomaar zonder jouw bewuste sturing kunnen uitvoeren. Dan loop je het risico een trede te missen.

Ik ben een beetje bang voor de tijd na corona. Veel van onze oude routines hebben inmiddels maandenlang on hold gestaan. Hoe zal het zijn om weer te koken voor vrienden? Om iemand spontaan een kus of een knuffel te geven? Om naar een optreden te gaan in schouwburg of concertzaal? Om op reis te gaan met het vliegtuig, een auto en een huisje te huren? Zal het ons nog lukken om op restaurant te gaan? Weten we nog hoe je dat doet: je jas afgeven, een stoel onder je achterste laten schuiven, een keuze maken uit een menukaart, ontspannen achteroverleunen en genieten? Of zal dat allemaal met stress gepaard gaan en zal het nooit meer worden als voordien?

In de klas liet ik mijn leerlingen vroeger wel eens een rollenspel spelen om iets uit te proberen of in te oefenen. Binnenkort ga ik thuis zelf aan de slag. Ik vraag mijn man om gast te spelen, of kelner. Dat wordt hoe dan ook lachen.

(Afb. van Luisa Brimble via Unsplash)