Terechtwijzen

6 september 2020

Wanneer heeft u voor het laatst iemand terechtgewezen? Als u jonge kinderen of kleinkinderen heeft, herinnert u het zich waarschijnlijk wel. Kinderen krijgen voortdurend aanwijzingen over hun eetgedrag, hun lawaaiproductie of hun (gebrek aan) opruimijver. Als volwassene is het normaal om hen continu een beetje bij te sturen.

Maar buiten die context is het heel ongebruikelijk geworden om iemand terecht te wijzen. Mensen bemoeien zich liever niet met elkaars gedrag. Ze denken er het hunne van, maar houden hun lippen stijf op elkaar. Als ze iets zien wat vreemd is of niet door de beugel kan, kijken ze liefst een andere kant op. Ze mompelen hoogstens wat tegen hun partner en trekken een zuinig mondje.

Behalve als ze het niet face tot face hoeven te doen. Op Facebook of Twitter zijn vaak alle remmen los. Daar is het blijkbaar lang niet zo moeilijk om iemand terecht te wijzen. Al kun je daar vaak eerder spreken van ‘met de grond gelijk maken’ of ‘afmaken’.

Terechtwijzen is in de grond bedoeld om iemand weer op het rechte pad te helpen. Om iemand fijnzinnig en toch duidelijk te wijzen op iets wat niet kan, in de hoop van hem of haar weer aan de kant te krijgen van de mensen die het goed bedoelen. De terechtwijzer moest uiterst zorgvuldig te werk gaan om de terechtgewezene niet af te schrikken.

Want ook dat ligt tegenwoordig heel gevoelig. Bij de minste kritiek zijn we immers geneigd om in de aanval te gaan. Zonder ons eerst af te vragen of er misschien een kern van waarheid in zit.

Terechtwijzen gaat niet zonder moed. De moed om iemand zachtjes bij de arm te nemen en weer bij de groep te brengen. En van de andere kant ook de moed om te luisteren naar de terechtwijzing en proberen jezelf indien nodig bij te sturen.

Jezus geeft ons gratis enkele heel menselijke tips om het niet te verknallen. Iemand eerst alleen aanspreken, of met een paar goede vrienden. Pas als dat niet helpt, haal je de groep erbij. Zo vermijd je dat iemand zijn gezicht verliest.

Helaas geeft Jezus geen tips over hoe je een terechtwijzing kunt leren incasseren. Misschien zou dat iets zijn als: als het je vriend is die het zegt, denk er dan eerlijk over na. Als het twee of meer vrienden zijn, probeer te begrijpen wat ze je willen duidelijk maken. Als de hele groep waarbij je hoort je terechtwijst, neem dan de tijd om in het diepste van je hart te kijken.

Het hoeft allemaal niet met een opgeheven vingertje. Maar in liefde iemand terechtwijzen is vaak moeilijker dan erover zwijgen. Trouwe vrienden mogen elkaar vragen stellen. Die vragen zetten je aan het denken. Zo werkt het, in de tijd van Jezus en nog altijd.

(Kerknet.be 6 september 2020, afb. van Gerd Altmann via Pixabay)