Tussen de lijntjes
16 februari 2021
Toen ik zo oud was als mijn kleinzoon nu, kregen wij elke week een paar uur les in ‘schoonschrift’.
Onze letters en zinnen moesten gelijkmatig zijn en altijd precies even schuin. De hoge en lage lussen en halen hoorden allemaal even lang te zijn, de beentjes van de ‘m’ en de ‘n’ even rond. Om dat te bereiken kregen we de eerste jaren papier met dubbele lijntjes, met daartussen nog steunlijnen voor de halen. Op de duur moest het een automatisme worden, zodat we altijd en overal een haast gedrukt uitziende schriftelijke tekst konden produceren.
Dat stadium heb ik helaas nooit bereikt. Ik kreeg te kampen met spontaan vlekgedrag van mijn pen, met vergeten letters die er dan boven moesten gepriegeld worden, met schuine halen die altijd op een andere manier scheef wilden zijn dan hun buren. Ik was jaloers op wie er wel in slaagde om zijn verstand op nul te zetten en een schilderijtje van zijn tekst te maken.
Wat we schreven, deed er verder niet toe. Als het maar gestroomlijnd was. Als ik schreef, gingen mijn gedachten op de loop naar wat ik allemaal zou kunnen schrijven. Het gevolg was dat mijn vingers in de knoop raakten en dat ik niet hoog scoorde voor schoonschrift.
Net zoals voor de rijen stiksteek, steelsteek en kruisjessteek die we op lappen aftelbare stof moesten borduren. Alles afgemeten en precies even groot.
Mijn kleinzoon schrijft voor zijn plezier de gekste dingen. Zijn letters en zinnen zwalpen over het papier, maar hij amuseert zich best. Hij leert sinds kort ook borduren. Ik probeerde hem uit gewoonte egale steken te laten zette op de aftelbare stof. Maar dat interesseerde hem niet. Hij borduurde meteen een bloem, een zon en een ster. Schots en scheef, maar heerlijk herkenbaar.
Tussen de lijntjes kleuren kunnen onze kinderen en kleinkinderen steeds minder. Maar het leven is nu eenmaal schots en scheef. Daar zijn ze dus prima op voorbereid.
Wat een nachtmerrie waren de lesuren schoonschrift. Net zoals je beschrijft, was ik zo geconcentreerd op de richting en de lengte van de letters dat er al eens een letter vergeten werd. Er vielen ook vlekken inkt uit de pen en ook mijn vingertoppen werden blauw van de inkt. Ik ben blij dat er minder met de hand geschreven wordt, maar als het nog moet, zoals adressen op een omslag, ben ik nog steeds licht in paniek. De beentjes van de m of de n vergeet ik te tellen en altijd ziet het er slordiger uit dan ik wil. Schrijven moet vooral snel gaan en dat gaat altijd ten koste van de regelmaat.
Ik ben blij te lezen dat ik niet alleen ben met dergelijke herinneringen.
Gelukkig voor de huidige generatie kinderen is dit allemaal niet meer belangrijk.