Kolet Janssen

auteur

Voortschrijdend inzicht

2 augustus 2020

Voortschrijdend inzicht: het is een gevleugelde term geworden in deze coronatijden. Wetenschappers maken ermee duidelijk dat we zonder feitenkennis vaak niet genoeg weten om verstandige besluiten te nemen. Pas door zoveel mogelijk gegevens bij elkaar te leggen, leren we bij. Zo weten we nu bijvoorbeeld dat kinderen minder gevaar lopen en minder doorgeefluik van besmettingen zijn. Dat een mondmasker soms het verschil kan maken. Dat in je bubbel blijven veel risico’s beperkt. Helaas worden met de term ‘voortschrijdend inzicht’ ook allerhande kortzichtige of laattijdige beslissingen toegedekt.

Ook los van het virus leven wij mensen bij gratie van het voortschrijdend inzicht. Vervolgingen van ‘ketters’, kruistochten, godsdienstoorlogen en onmenselijke leefregels werden geleidelijk aan losgelaten. Bij latere generaties leeft er vaak onbegrip en afgrijzen als ze zich erin verdiepen. Maar iedereen is kind van zijn tijd. Ook ‘#MeToo’ en ‘Black lives matter’ zijn een kwestie van voortschrijdend inzicht.

Het tragische van voortschrijdend inzicht is dat het altijd te laat komt. Weten dat erge ziekte of dood, groot onrecht of verschrikkelijke uitsluiting niet nodig waren geweest, maakt het verteren ervan extra moeilijk. En altijd zijn er profeten, mensen die al vroeg verder kunnen kijken. Vaak worden ze miskend of belachelijk gemaakt. Toch leggen zij meestal de kiem van wat later zal kunnen groeien.

Het betekent vaak ook wat meer ‘out of the box’ denken. Nu kan dat betekenen: niet enkel leren leven met telkens meer beperkingen, maar nieuwe vormen zoeken om de oude waarden te beleven.

Zonder voortschrijdend inzicht kan een mens niet leven. Ik eet anders, denk en praat anders, bid anders en bemin anders dan toen ik een kind of een jongvolwassene was. Als mij nog tijd van leven gegund wordt, zal dat over enkele jaren weer allemaal anders zijn. Leven is veranderen. Soms, zoals in deze coronatijd, valt dat meer op dan anders. Het gaat dan ook sneller en drastischer. Maar als je terugkijkt, is er geen levensjaar waarin je niet bent veranderd.

Ik denk weleens dat het een wonder is dat we zoveel eeuwen nadat Jezus heeft geleefd, nog altijd rond hem samenkomen en bij elkaar horen. Dat we hem niet hebben losgelaten. Maar de laatste tijd besef ik dat het wellicht omgekeerd is: dat hij ons niet heeft losgelaten. Dat voelt als een grote geruststelling. Voortschrijdend inzicht, je hebt er een leven lang plezier van.

(Kerknet.be 2 augustus 2020, afb. van Sasin Tipchai via Pixabay)

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.