Zaagcactus

9 november 2021

Mijn favoriete plant is tegenwoordig de zaagcactus. Een cactus met getande bladeren die iets hebben van een zaagblad. Hij floreert op mijn vensterbank en lijkt er elke week wel een zaagblad bij te krijgen. Een dankbare plant, tevreden met veel zonlicht en weinig water.

Toch is dat niet de reden dat ik hem koester. De zaagcactus is voor mij als een knoop in mijn zakdoek. Als een knipperlicht, een waarschuwingslampje. De cactus moet mij ervoor behoeden om niet langzaam maar zeker zelf een zaagcactus te worden.

Zagen is een verleidelijke bezigheid, vooral voor wie ouder wordt. Het is een valkuil vermomd als een behaaglijk nest. Een muizenval waar je na verloop van tijd steeds moeilijker uit geraakt.

Er zijn veel soorten van zagen.

Je kunt zagen uit onmacht, omdat er steeds meer dingen niet meer lukken. Omdat het pijn in je knieën doet om overeind te komen. Omdat je buiten adem raakt van een helling op te fietsen. Omdat je niet meer zo scherp hoort wat iedereen rondom de tafel zegt. Omdat het je bovendien nijdig maakt om dat allemaal niet meer te kunnen.

Je kunt ook zagen uit betweterij. Omdat je ziet dat andere en jongere mensen iets helemaal anders aanpakken. Je wilt er zelfs niet aan denken dat het zo ook zou kunnen. Zoals jij het altijd hebt gedaan, was het immers goed? En dus zaag je over alles wat nu anders verloopt. Met andere technieken, andere waarden, andere resultaten. Hartgrondig zagen omdat je de vooruitgang toch niet kunt tegenhouden.

En dan is er nog het zagen als tijdverdrijf. Als opvulconversatie. Wat is er tenslotte meer verbindend dan met een vage kennis een uitvoerig potje te zagen? Je hoeft er niet over na te denken, de zinnen rollen je zo uit de mond. Je vult elkaar aan en laat het zagen lekker escaleren. Al laat zo’n gesprek soms wel een bittere smaak na.

Het probleem van zagen is dat je er zelden gelukkiger van wordt. Het heeft van tijd tot tijd een opluchtend effect, als van een te dik opgeblazen ballon waar je wat lucht uit laat. Al moet je wel uitkijken dat je niet als een dun en slap omhulsel achterblijft.

Soms heb je het gewoon even nodig om te zagen. Maar je moet er wel een kookwekker bij gebruiken, om het zagen in tijd te beperken. Niet langer dan een zachtgekookt eitje, dan kan het nog wel.

Mijn zaagcactus heeft nog een ander pluspunt: hij is heel makkelijk te stekken. Wie er nood aan heeft, is welkom om een stekje te komen halen. Alle beetjes helpen.