Goed genoeg

10 augustus 2023

Als iemand je in het voorbijgaan vraagt hoe het met je gaat, is er maar één mogelijk antwoord: goed. Er is meestal geen tijd en geen ruimte voor meer uitleg, voor nuancering, voor het vertellen van een ingrijpende ervaring. Dus beperk je je tot ‘goed’, je vraagt in hetzelfde tempo ‘en met jou?’ en je zwaait even tot afscheid.

Als iemand toch iets wil vertellen dat meer tijd vraagt, komt dat lang niet altijd goed uit. Je moet jezelf dan in een andere modus brengen. Je moet je eigen besognes, die meestal niet zo dringend zijn als ze lijken, even on hold zetten en luisteren.

Het is in ons land een ongeschreven wet die iedereen kent. Inwijkelingen leren het snel, vaak tot hun eigen schade en schande, als ze merken dat hun uitvoerige relaas als antwoord op die snelle vraag ongepast is en ongemak veroorzaakt.

‘Hoe gaat het’ is een soort formule, waarop je alleen met een andere formule kunt antwoorden.

Zo niet mijn oud-leraar die ik een tijdje geleden op een klasreünie ontmoette. Hij had er iets anders op gevonden. ‘Hoe gaat het met u?’ vroegen al mijn ex-klasgenoten om de beurt aan hem. Hij had zijn antwoord klaar. ‘Goed genoeg om te zeggen dat het goed is’, antwoordde hij telkens. Mijn klasgenoten knikten, en je zag hun hersenen draaien om te besluiten of dat een positief antwoord was of niet. Zijn rustige glimlach gaf de doorslag. Het gesprek kon weer verder. Hij wilde vooral horen hoe het met zijn leerlingen van destijds ging, welke kant ze waren opgegaan, welke keuzes ze hadden gemaakt, wat het leven hen had gebracht.

Achteraf heb ik nog lang nagedacht over zijn verrassende standaardantwoord. Wanneer gaat het eigenlijk goed genoeg om te zeggen dat het goed gaat? Als de dagenlange regenbuien je grondig de keel uithangen, en dan opeens de zon doorbreekt? Als je min of meer gezond bent? Als je onderdak en voedsel hebt? Als je altijd iemand hebt die naar je wil luisteren? Als er kinderen zijn in je omgeving die je telkens weer de kracht van het leven laten voelen? Als je bezig kunt zijn met wat je heel graag doet? Of moeten we telkens ook denken aan de grote, haast onoplosbare wereldproblemen?

Al met al gaat het met de meesten van ons goed genoeg, gelukkig. Het kan altijd beter, maar dat is zorg voor later. En dus antwoord ik ‘goed’ als iemand me de gewone vraag stelt. En ik weet nu ook waarom.

(Photo by Ioana Cristiana on Unsplash)