Subtiel

1 april 2025

‘Je hebt een fijn boek geschreven, maar ik durf het aan niemand cadeau te doen’, biechten leeftijdsgenoten me op. Het is de titel waar ze over vallen. ‘Hoe word ik een leuk oud mens?’ Als je zo’n boek aan iemand overhandigt, is het eerder een belediging dan een geschenk, laten ze me weten.

Mijn antwoord is zo mogelijk nog minder subtiel dan de titel. ‘Je moet dat boek voor jezelf kopen, niet voor je stokoude familieleden’, zeg ik. ‘Wíj́ zijn volop bezig met ouder worden. Je moet niet wachten met daarover na te denken tot je tachtig of negentig bent!’ Dat is even slikken. Ik heb hen betrapt. Het zijn in de ogen van velen nog altijd de anderen die oud worden. Zelfs als we het in onze eigen knoken voelen. Het zijn ook de anderen die zeuren. Wij hebben gewoon gelijk. Toch?

Ze mogen het boek natuurlijk wel cadeau doen. Dan raad ik hen aan om de zure smaak van de titel gewoon te verzachten met een zoete opdracht voorin. In de stijl van ‘Jij hebt dit boek natuurlijk niet nodig, want je bent al een leuk oud mens, maar…’ En dan mogen ze zelf verder iets persoonlijks invullen. Bijvoorbeeld: ‘maar je kunt er anderen mee op het goede spoor houden.’ Of: ‘maar je bent nooit te oud om iets bij te leren.’ Al is dat laatste wellicht opnieuw te weinig subtiel.

De titel van mijn boek staat in de ik-persoon en dat is niet toevallig. Ik stelde tijdens het schrijfproces de vraag vooral aan mezelf. Wie eerlijk is, zal hier en daar wel iets herkennen. Bovendien: hoe ouder je wordt, hoe minder tijd je hebt om subtiel te zijn. Je mag stilaan wat directer zijn. Ook naar de samenleving toe: wie voelt dat hij meetelt, wordt vanzelf een stuk leuker.

De titel van het boek suggereert niet dat de lezer niet leuk zou zijn. Samen met mijn lezers denk ik na over waar je allemaal mee krijgt af te rekenen en welke impact dat heeft. En een mens kan natuurlijk altijd nóg leuker worden.